سیستم آبساز
سیستم آبساز در کلین‌روم‌ها و صنایع دارویی، مجموعه‌ای از تجهیزات و فرآیندهای تصفیه است که وظیفه دارد آب خام را به انواع مختلف آب با خلوص مشخص مانند RO Water، Purified Water (PW) و Water for Injection (WFI) تبدیل کند. این سیستم با عبور آب از مراحل مختلف شامل فیلتراسیون اولیه، کربن فعال، اسمز معکوس (RO)، تبادل یونی (EDI یا DI)، ضدعفونی با UV یا اوزون و در نهایت تقطیر چندمرحله‌ای، ناخالصی‌های فیزیکی، شیمیایی و میکروبی را به‌طور کامل حذف می‌کند. طراحی دقیق، کنترل کیفیت مداوم و سیرکولاسیون پیوسته در خطوط لوله‌کشی از الزامات حیاتی در سیستم آبساز هستند تا کیفیت پایدار و استریل مورد نیاز فرآیندهای دارویی و بهداشتی تضمین شود.
1. RO Water (آب اسمز معکوس)
تعریف:
آبی است که از فرآیند اسمز معکوس (Reverse Osmosis) به دست می‌آید. در این مرحله، ذرات معلق، املاح محلول و بیشتر آلودگی‌های شیمیایی از آب خام حذف می‌شوند.
کاربرد:
به عنوان مرحله اولیه برای تولید آب با خلوص بالاتر (PW و WFI) یا برای شستشوهای غیر بحرانی استفاده می‌شود.
فرآیند تولید:
آب خام پس از عبور از فیلترهای شنی و کربنی برای حذف ذرات و کلر، وارد ممبران‌های RO می‌شود تا ناخالصی‌ها و نمک‌ها جدا شوند.
3. Water for Injection (WFI)
تعریف:
خالص‌ترین نوع آب در صنایع دارویی که برای تولید داروهای تزریقی و محلول‌های استریل استفاده می‌شود.
کاربرد:
در تولید داروهای تزریقی، شستشوی نهایی تجهیزات استریل و فرآیندهای حساس به آلودگی استفاده می‌شود.
فرآیند تولید:
آب PW وارد دستگاه تقطیر چندمرحله‌ای (Multi-effect Distiller) یا Vapor Compression Distiller می‌شود تا با بخارگیری، تمام ناخالصی‌ها و میکروارگانیسم‌ها حذف شوند. سپس در مخزن استریل در دمای حدود 80 درجه سانتی‌گراد سیرکوله و ذخیره می‌شود تا استریل باقی بماند.
2. Purified Water (PW)
تعریف:
آب خالص‌شده با کیفیت دارویی که از نظر شیمیایی و میکروبی بسیار پاک است، اما برای تزریق مستقیم در بدن مناسب نیست.
کاربرد:
در شستشوی تجهیزات، تهیه محلول‌های دارویی غیر تزریقی و تولید محصولات خوراکی یا موضعی استفاده می‌شود.
فرآیند تولید:
آب خروجی از سیستم RO وارد مراحل پالایش نهایی می‌شود، شامل:
- حذف یون‌ها با استفاده از EDI یا رزین‌های تبادل یونی (DI)
- ضدعفونی با UV یا اوزون
- ذخیره در مخزن استیل و سیرکولاسیون مداوم برای جلوگیری از رشد میکروبی
